CBM là gì? Hướng dẫn cách quy đổi và áp dụng trong Logistics - Xuất nhập khẩu

CBM (Cubic Meter) là đơn vị đo thể tích hàng hóa, quan trọng trong logistics và xuất nhập khẩu, giúp tối ưu không gian vận chuyển và tính toán chi phí. Quy đổi CBM phụ thuộc vào phương thức vận tải như đường biển, hàng không, đường bộ. CBM ảnh hưởng đến việc quản lý chuỗi cung ứng và tối ưu hóa vận chuyển.

MỤC LỤC

1. Khái niệm CBM (Cubic Meter) là gì?

CBM (Cubic Meter) hay còn gọi là mét khối, là đơn vị đo lường thể tích hàng hóa, đặc biệt quan trọng trong lĩnh vực logistics và xuất nhập khẩu. Trong vận tải, việc tính toán thể tích hàng hóa là bước quan trọng để xác định không gian mà hàng hóa chiếm dụng trong các phương tiện vận chuyển như container, tàu biển, xe tải hay máy bay. CBM cho phép các nhà vận tải tối ưu hóa không gian chứa hàng, tránh tình trạng thừa hay thiếu không gian khi sắp xếp hàng hóa.

CBM được tính bằng công thức:

CBM=Dài(m)×Rộng(m)×Cao(m)

Trong đó, các kích thước của hàng hóa đều được quy về đơn vị mét (m). Việc tính toán CBM giúp các doanh nghiệp vận chuyển xác định được thể tích cần thiết để chứa và vận chuyển hàng hóa, từ đó ước lượng chi phí vận chuyển.

Ví dụ: Nếu một kiện hàng có kích thước 2m (dài) x 1.5m (rộng) x 1m (cao), CBM của kiện hàng sẽ là:

CBM=2×1.5×1=3m3

CBM trở thành một thước đo quan trọng trong ngành logistics vì nó không chỉ giúp xác định không gian chứa hàng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí vận chuyển và quản lý chuỗi cung ứng.

2. Cách quy đổi CBM trong các phương thức vận tải

Tùy thuộc vào từng loại phương tiện và hình thức vận tải (đường biển, đường hàng không, đường bộ), cách quy đổi và sử dụng CBM có những đặc thù khác nhau.

2.1. Vận tải đường biển

Trong vận tải đường biển, CBM là một đơn vị cơ bản để tính toán dung tích của hàng hóa và cước phí vận chuyển. Quy trình quy đổi khá đơn giản, thường dựa trên nguyên tắc:

1 CBM = 1 tấn đối với các loại hàng hóa nhẹ hoặc có tỷ trọng nhỏ.

Tuy nhiên, quy đổi này không phải lúc nào cũng chính xác với tất cả các loại hàng hóa. Nếu hàng hóa có khối lượng rất lớn so với thể tích, chi phí vận chuyển có thể được tính dựa trên khối lượng thực tế (tính bằng kilogram hoặc tấn). Ngược lại, nếu hàng hóa cồng kềnh nhưng có khối lượng nhẹ, chi phí sẽ dựa trên CBM.

Ví dụ: Một kiện hàng nặng 0.5 tấn nhưng chiếm 2 CBM không gian trong container, chi phí sẽ dựa trên 2 CBM thay vì 0.5 tấn.

2.2. Vận tải đường hàng không

Trong vận tải hàng không, việc tính toán CBM phức tạp hơn do không gian trong máy bay bị hạn chế và phải tối ưu hóa cả về trọng lượng và thể tích. Cách tính khối lượng quy đổi dựa trên thể tích như sau:

Khối lượng quy đổi (kg)= [ Dài(cm)×Rộng(cm)×Cao(cm) ] / 6000

Con số 6000 trong công thức này là hằng số do các hãng vận tải hàng không đặt ra nhằm quy đổi từ thể tích sang khối lượng tương đương. Hàng hóa sau khi quy đổi có khối lượng lớn hơn khối lượng thực tế sẽ bị tính cước phí theo khối lượng quy đổi.

Ví dụ: Một kiện hàng có kích thước 150cm x 100cm x 50cm, khối lượng quy đổi sẽ là:

Khối lượng quy đổi = (150×100×50) / 6000 =125kg

Nếu khối lượng thực tế của kiện hàng là 80kg, chi phí vận chuyển sẽ tính dựa trên 125kg, vì khối lượng quy đổi lớn hơn khối lượng thực tế.

2.3. Vận tải đường bộ

Trong vận tải đường bộ, CBM cũng được sử dụng để tối ưu hóa không gian của xe tải. Tuy nhiên, việc tính toán dựa trên CBM có thể thay đổi tùy theo quốc gia và quy định của từng hãng vận tải. Một số đơn vị vận tải có thể áp dụng công thức tương tự đường biển, trong khi những nơi khác lại quy đổi dựa trên tải trọng của phương tiện.

Ví dụ: Đối với một xe tải có tải trọng tối đa 10 tấn, nhưng thể tích thùng xe chỉ cho phép chở 25 CBM hàng hóa, nếu hàng hóa nhẹ hơn giới hạn trọng lượng nhưng chiếm nhiều không gian, chi phí sẽ được tính dựa trên thể tích (CBM).

3. Vai trò của CBM trong logistics và xuất nhập khẩu

CBM không chỉ đơn thuần là công cụ tính toán thể tích, mà còn đóng vai trò quan trọng trong nhiều khía cạnh của logistics và xuất nhập khẩu.

3.1. Tối ưu hóa không gian chứa hàng trong container

Khi vận chuyển hàng hóa quốc tế bằng container, các công ty vận tải thường dựa vào CBM để tính toán cách sắp xếp hàng hóa hiệu quả nhất. Mỗi container có một dung tích tối đa tính bằng CBM, ví dụ như container 20 feet có dung tích khoảng 33 CBM và container 40 feet có dung tích khoảng 67 CBM.

Sử dụng CBM giúp các doanh nghiệp tính toán lượng hàng hóa tối đa mà họ có thể vận chuyển trong mỗi chuyến đi, từ đó tối ưu hóa chi phí vận chuyển.

3.2. Tính toán chi phí vận chuyển

CBM là cơ sở để các hãng vận tải tính toán chi phí vận chuyển hàng hóa. Ví dụ, các hãng vận tải thường đưa ra mức cước dựa trên CBM cho từng lô hàng, đặc biệt là đối với các loại hàng hóa cồng kềnh nhưng khối lượng nhẹ.

Ngoài ra, CBM còn giúp xác định việc sắp xếp hàng hóa trên tàu hoặc máy bay sao cho tối ưu hóa cả về không gian lẫn chi phí. Các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cần tính toán chính xác CBM để tránh tình trạng thiếu hoặc thừa không gian, dẫn đến lãng phí hoặc phát sinh chi phí không cần thiết.

3.3. Quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả

CBM giúp doanh nghiệp trong việc lên kế hoạch vận chuyển và quản lý tồn kho. Biết chính xác thể tích của hàng hóa cho phép doanh nghiệp lập kế hoạch vận chuyển và lưu kho một cách chính xác, đảm bảo không có sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng. CBM cũng giúp doanh nghiệp ước tính được thời gian và chi phí cần thiết cho từng lô hàng, từ đó cải thiện hiệu suất chuỗi cung ứng.

4. Lưu ý khi tính toán và áp dụng CBM

Khi sử dụng CBM trong tính toán vận chuyển, cần chú ý một số điểm quan trọng:

Đo lường chính xác kích thước: Các kích thước của hàng hóa (dài, rộng, cao) cần được đo lường một cách chính xác và luôn quy đổi về đơn vị mét trước khi tính toán CBM. Sai số trong việc đo đạc có thể dẫn đến chi phí vận chuyển cao hơn dự tính.
Tìm hiểu quy định của hãng vận tải: Mỗi hãng vận tải hoặc quốc gia có thể áp dụng cách tính CBM và chi phí khác nhau, do đó nên kiểm tra kỹ trước khi vận chuyển để tránh những chi phí bất ngờ.
Lưu ý với các loại hàng hóa đặc biệt: Đối với các loại hàng hóa đặc biệt như hàng nguy hiểm, hàng dễ vỡ, hoặc hàng đông lạnh, CBM có thể chỉ là một yếu tố trong việc tính chi phí. Các yếu tố khác như bảo quản, điều kiện vận chuyển đặc biệt cũng sẽ ảnh hưởng đến giá cước.

CBM là một đơn vị đo lường cực kỳ quan trọng trong logistics và xuất nhập khẩu, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa không gian chứa hàng, tính toán chi phí và quản lý chuỗi cung ứng một cách hiệu quả.