MỤC LỤC
Trong những năm gần đây, ngành logistics Việt Nam đã có những bước phát triển mạnh mẽ nhờ vào quá trình hội nhập kinh tế toàn cầu. Việc Bộ Công Thương tổ chức đoàn công tác kết nối doanh nghiệp logistics Việt Nam với UAE và Qatar không chỉ là một hoạt động xúc tiến thương mại mà còn phản ánh xu hướng tất yếu: Việt Nam cần mở rộng vai trò trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt với thị trường Trung Đông đang phát triển nhanh chóng.
Theo báo cáo từ Cục Xuất nhập khẩu, quy mô thị trường logistics Trung Đông dự kiến đạt 222,6 tỷ USD vào năm 2029 với tốc độ tăng trưởng ấn tượng hơn 6,36%/năm trong giai đoạn 2024-2029. Điều này cho thấy tiềm năng lớn trong việc kết nối thương mại giữa khu vực này với châu Á nói chung và Việt Nam nói riêng.
Sự kiện đoàn công tác làm việc tại Qatar, Abu Dhabi, Dubai và các hội thảo hợp tác logistics với UAE mang đến cơ hội trực tiếp để doanh nghiệp Việt Nam:
Thiết lập mạng lưới đối tác chiến lược với các tập đoàn lớn như Abu Dhabi Ports Group, DP World, Qatar Free Zones.
Khảo sát thực tế hạ tầng logistics hiện đại tại Trung Đông, từ đó rút ra kinh nghiệm nâng cao năng lực ngành logistics trong nước.
Tận dụng các cơ chế thương mại mới, đặc biệt là Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) để thúc đẩy hợp tác đầu tư, thương mại song phương.
Trung Đông nằm ở vị trí địa lý quan trọng, là cầu nối giữa các thị trường lớn như châu Âu, châu Phi và châu Á. Các quốc gia như UAE và Qatar có hệ thống cảng biển, sân bay và các khu thương mại tự do phát triển hàng đầu thế giới, giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng toàn cầu.
Khu vực này đang có sự chuyển dịch mạnh mẽ trong chuỗi cung ứng, đặc biệt sau những gián đoạn do đại dịch COVID-19. Các quốc gia như UAE đang đầu tư mạnh vào phát triển hạ tầng logistics, tận dụng công nghệ số, AI và blockchain trong quản lý chuỗi cung ứng. Điều này tạo ra một thị trường năng động, nơi doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia và cung cấp dịch vụ logistics phù hợp.
Dưới góc nhìn của chuyên gia, có ba chiến lược chính mà doanh nghiệp logistics Việt Nam có thể áp dụng để tận dụng cơ hội từ sự hợp tác với Trung Đông:
Việt Nam có vị trí địa lý chiến lược tại Đông Nam Á, là cửa ngõ kết nối với thị trường Đông Á, Đông Nam Á và Thái Bình Dương. Nếu tận dụng tốt cơ sở hạ tầng cảng biển như Cảng Cái Mép - Thị Vải, Cảng Hải Phòng, Cảng Cát Lái, Việt Nam có thể trở thành điểm trung chuyển quan trọng cho hàng hóa từ Trung Đông sang châu Á.
Hiện nay, doanh nghiệp logistics Việt Nam vẫn còn phụ thuộc vào các tuyến vận tải truyền thống qua châu Âu hoặc Mỹ. Việc mở rộng sang Trung Đông có thể giúp đa dạng hóa thị trường, giảm rủi ro và tận dụng được ưu thế chi phí vận chuyển cạnh tranh. Một số hướng đi có thể bao gồm:
Phát triển các tuyến vận tải biển trực tiếp từ Việt Nam đến Trung Đông, giảm thời gian trung chuyển qua các cảng trung gian.
Liên kết với các đối tác logistics tại UAE, Qatar để mở rộng mạng lưới dịch vụ.
Xây dựng các trung tâm logistics và kho ngoại quan tại Trung Đông để tối ưu hóa quy trình lưu trữ và phân phối hàng hóa.
Một trong những yếu tố quan trọng giúp logistics Việt Nam cạnh tranh trên thị trường quốc tế là ứng dụng công nghệ số. Các doanh nghiệp nên đầu tư vào:
Công nghệ IoT (Internet of Things) trong quản lý chuỗi cung ứng để tối ưu hóa vận hành.
Hệ thống theo dõi vận chuyển (Track & Trace) giúp nâng cao minh bạch trong giao nhận hàng hóa.
Blockchain để đảm bảo tính bảo mật và tối ưu quy trình hải quan, chứng từ.
Dù có nhiều cơ hội, nhưng để tận dụng được lợi thế từ thị trường Trung Đông, doanh nghiệp logistics Việt Nam cần vượt qua các thách thức sau:
Hầu hết các doanh nghiệp logistics Việt Nam vẫn là các doanh nghiệp nhỏ và vừa (SMEs), thiếu tiềm lực để cạnh tranh với các tập đoàn logistics quốc tế như Maersk, DHL hay DP World. Do đó, cần có sự liên kết giữa các doanh nghiệp Việt để gia tăng sức mạnh tập thể.
Để hợp tác hiệu quả với đối tác Trung Đông, các doanh nghiệp cần đội ngũ nhân sự có kỹ năng cao về thương mại quốc tế, hải quan, logistics hàng không và logistics đường biển. Hiện nay, nhân sự trong ngành này tại Việt Nam vẫn chưa đủ đáp ứng nhu cầu mở rộng ra thị trường nước ngoài.
Mỗi quốc gia có quy định khác nhau về xuất nhập khẩu, thuế quan và tiêu chuẩn hàng hóa. Nếu không am hiểu và thích ứng kịp thời, doanh nghiệp Việt Nam có thể gặp khó khăn khi đưa hàng vào thị trường Trung Đông.
Việc kết nối doanh nghiệp logistics Việt Nam với UAE và Qatar không chỉ là cơ hội thương mại mà còn là bước đi chiến lược để Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Các doanh nghiệp logistics Việt Nam cần chủ động đổi mới, đầu tư công nghệ, nâng cao chất lượng nhân sự và tận dụng lợi thế vị trí địa lý để phát triển bền vững.
Nếu có chiến lược đúng đắn, Việt Nam không chỉ là một điểm trung chuyển hàng hóa giữa châu Á và Trung Đông mà còn có thể vươn lên trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Nguồn: baocaovien.vn
Xem thêm: Cơ Hội Mở Rộng Xuất Khẩu Của Việt Nam Tại Thị Trường Philippines