MỤC LỤC
Ngày 7/3/2025, Chính phủ Ấn Độ đã bất ngờ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm sau hơn hai năm áp dụng. Động thái này không chỉ ảnh hưởng đến giá gạo toàn cầu mà còn đặt ra những cơ hội và thách thức mới cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam.
Theo ông Bùi Trung Thướng, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Ấn Độ, quyết định này xuất phát từ hai lý do chính:
Nguồn cung nội địa dồi dào: Diện tích gieo trồng và sản lượng gạo của Ấn Độ tiếp tục tăng, trong khi kho dự trữ của nước này đã đạt mức cao và cần giải phóng để chuẩn bị cho vụ thu hoạch mới.
An ninh lương thực ổn định: Những lo ngại trước đây về an ninh lương thực đã không còn, tạo điều kiện thuận lợi để Ấn Độ khôi phục xuất khẩu.
Trước đó, Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm vào tháng 9/2022, tiếp đó là lệnh cấm xuất khẩu gạo tẻ thường vào năm 2023, khiến giá gạo toàn cầu tăng vọt. Tuy nhiên, gần đây giá gạo đã giảm mạnh, với mức giảm từ 38-45% đối với gạo 5% tấm của Việt Nam và Thái Lan. Hiện nay, giá gạo Việt Nam đã giảm xuống mức 390-400 USD/tấn, đánh dấu một sự điều chỉnh lớn trên thị trường.
Dù giá gạo giảm mạnh so với mức đỉnh điểm 700 USD/tấn, đây vẫn là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam định vị lại chiến lược và tăng cường cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Một số cơ hội nổi bật có thể kể đến:
2.1. Tăng cường xuất khẩu sang các thị trường mới:
Việc Ấn Độ quay lại thị trường xuất khẩu có thể làm giảm sức ép về nguồn cung đối với nhiều nước nhập khẩu gạo lớn như Trung Quốc, Philippines, và châu Phi.
Doanh nghiệp Việt Nam có thể tận dụng cơ hội này để mở rộng thị trường bằng cách đẩy mạnh xuất khẩu các dòng gạo cao cấp hơn, tập trung vào chất lượng và thương hiệu.
2.2 Định vị gạo Việt Nam trên phân khúc cao cấp:
Học hỏi từ Ấn Độ, Việt Nam có thể phát triển mạnh hơn các giống lúa chất lượng cao, xây dựng thương hiệu gạo đặc trưng với chỉ dẫn địa lý rõ ràng.
Xu hướng tiêu dùng hiện nay không chỉ dừng lại ở giá rẻ mà còn hướng đến gạo hữu cơ, gạo thơm chất lượng cao, tạo lợi thế cạnh tranh bền vững.
2.3. Đa dạng hóa phương thức bán hàng và kênh phân phối:
Không nên chỉ phụ thuộc vào hợp đồng chính phủ mà cần mở rộng sang các kênh phân phối tư nhân, thương mại điện tử và chuỗi siêu thị toàn cầu.
Việc ký kết hợp tác với các nhà bán lẻ lớn trên thế giới giúp doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận người tiêu dùng quốc tế một cách trực tiếp hơn.
2.4. Đẩy mạnh chế biến sâu và gia tăng giá trị xuất khẩu:
Không chỉ xuất khẩu gạo nguyên liệu, các doanh nghiệp Việt Nam có thể đầu tư vào chế biến sâu như sản xuất bột gạo, mì gạo, thực phẩm chế biến sẵn từ gạo để gia tăng giá trị sản phẩm.
Điều này giúp giảm sự phụ thuộc vào biến động giá gạo thô và tăng tính cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
Để thích ứng với bối cảnh mới và phát triển bền vững, doanh nghiệp xuất khẩu gạo Việt Nam cần tập trung vào các chiến lược sau:
Phát triển sản xuất gạo hữu cơ, đạt tiêu chuẩn quốc tế: Đẩy mạnh áp dụng công nghệ nông nghiệp thông minh, hướng đến sản xuất xanh, giảm sử dụng hóa chất, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường châu Âu, Mỹ và Nhật Bản.
Xây dựng thương hiệu quốc gia cho gạo Việt Nam: Giống như Thái Lan với thương hiệu gạo Hom Mali, Việt Nam cần có chiến lược quảng bá mạnh mẽ hơn để nâng cao giá trị thương hiệu.
Tăng cường liên kết chuỗi giá trị: Hợp tác chặt chẽ giữa nông dân, doanh nghiệp và các tổ chức nghiên cứu để đảm bảo chất lượng gạo ổn định, đáp ứng yêu cầu của từng thị trường.
Chủ động đàm phán, tìm kiếm thị trường tiềm năng: Ngoài các thị trường truyền thống, doanh nghiệp cần tiếp cận thêm các thị trường mới như Trung Đông, châu Phi và Mỹ Latinh.
Việc Ấn Độ dỡ bỏ lệnh cấm xuất khẩu gạo 100% tấm tạo ra những tác động đáng kể đến thị trường gạo toàn cầu, nhưng cũng mở ra cơ hội lớn cho ngành xuất khẩu gạo Việt Nam. Nếu doanh nghiệp Việt Nam biết cách tận dụng cơ hội này bằng chiến lược dài hạn, tập trung vào chất lượng và thương hiệu, xuất khẩu gạo Việt Nam hoàn toàn có thể giữ vững vị thế cạnh tranh và phát triển bền vững trên thị trường quốc tế.
Nguồn: https://bnews.vn/
>> Quý học viên xem thêm: Mỹ có thể áp thuế 100% với gạo châu Á: Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng thế nào?