Trung tuần tháng 11/2024, trong chuỗi phóng sự "ĐƯỜNG ĐẾN NÔNG TRẠI" trên VTV2, Đài truyền hình Việt Nam, Nghiên cứu sinh Tiến sĩ - Thầy Lê Sài Gòn, Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Tư vấn Xuất nhập khẩu SIMEX, đã chia sẻ những góc nhìn chuyên gia sâu sắc với chủ đề "Doanh nghiệp Nhỏ - Hợp tác xã trên con đường mang nông sản ra thế giới." Đây là cơ hội để các doanh nghiệp và hợp tác xã (HTX) xuất khẩu nông sản hiểu rõ hơn những yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế và cách xây dựng năng lực cạnh tranh.
Nâng cao tiêu chuẩn xuất khẩu nông sản
Các doanh nghiệp Việt Nam còn thiếu kinh nghiệm để đáp ứng các tiêu chuẩn của những thị trường khó tính như châu Âu, Mỹ, Nhật và Úc. Những yêu cầu cao về an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, và chứng nhận môi trường là những thách thức lớn. Để tiếp cận các thị trường này, doanh nghiệp cần đầu tư vào quy trình kiểm soát chất lượng và chứng nhận đạt chuẩn quốc tế.
Thách thức tại thị trường Trung Đông
Xuất khẩu nông sản sang Trung Đông gặp nhiều khó khăn do đặc điểm địa lý và yêu cầu đặc thù của thị trường. Đa phần hàng nông sản Việt Nam vào khu vực này thông qua nước thứ ba, gây khó khăn trong việc kiểm soát chi phí và dịch vụ khách hàng. Hơn nữa, do văn hóa tiêu dùng khác biệt, các sản phẩm cần nhãn mác bằng tiếng Ả-rập và đạt chuẩn Halal, nhưng hiện nay phần lớn hàng nông sản vẫn sử dụng tiếng Anh và chưa đáp ứng được các tiêu chuẩn này.
Xây dựng ban quản trị xuất khẩu nông sản
Một chuỗi xuất khẩu thành công cần có một ban quản trị có kiến thức và nghiệp vụ vững chắc. Những vị trí quan trọng bao gồm giám đốc quản lý xuất khẩu, chuyên gia thị trường, quản lý chuỗi cung ứng và nhân sự phụ trách các thủ tục pháp lý quốc tế. Các nghiệp vụ như lập kế hoạch xuất khẩu, quản lý rủi ro, và am hiểu về quy định hải quan là những yếu tố không thể thiếu.
Công tác nghiên cứu thị trường và ký kết hợp đồng
Trước khi xuất khẩu, nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng giúp doanh nghiệp xác định đúng nhu cầu và xu hướng tiêu dùng của thị trường mục tiêu. Việc này cũng giúp tránh các rủi ro trong quá trình thương thảo hợp đồng và lựa chọn phương thức thanh toán phù hợp, giảm thiểu nguy cơ thất thoát tài chính.
Giải pháp tối ưu hóa chi phí logistics
Tùy thuộc vào loại hàng hóa và khoảng cách vận chuyển, doanh nghiệp cần lựa chọn phương thức vận chuyển tối ưu giữa đường hàng không, đường biển và đường bộ. Vận chuyển hàng không giúp tiết kiệm thời gian nhưng chi phí cao, phù hợp với các sản phẩm có giá trị cao. Trong khi đó, đường biển phù hợp với hàng hóa số lượng lớn nhưng mất nhiều thời gian hơn. Cần cân nhắc giữa chi phí và yêu cầu chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.
Chú ý đến bao bì và thương hiệu
Bao bì và nhãn mác là bộ mặt của sản phẩm khi đến tay khách hàng. Doanh nghiệp nên đầu tư vào thiết kế bao bì phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng địa phương, đặc biệt là ở những thị trường có yêu cầu cao về mẫu mã và thông tin chi tiết sản phẩm.
Giải pháp cho sản xuất nhỏ lẻ
Quy mô sản xuất nhỏ lẻ là một trong những trở ngại lớn khiến nhiều doanh nghiệp chưa tự tin bước vào thị trường xuất khẩu. Để khắc phục vấn đề này, các HTX có thể liên kết với nhau, tạo thành chuỗi cung ứng lớn và ổn định. Đồng thời, việc áp dụng công nghệ vào sản xuất sẽ giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đảm bảo nguồn hàng ổn định.
Đầu tư công nghệ cho sản xuất và xuất khẩu
Công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và nâng cao năng lực cạnh tranh. Doanh nghiệp có thể đầu tư vào các hệ thống kiểm soát chất lượng, tự động hóa khâu sản xuất và bảo quản để kéo dài thời hạn sử dụng sản phẩm. Đối với những HTX hoặc doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc ứng dụng công nghệ hợp lý sẽ giúp họ tiết kiệm chi phí và cải thiện hiệu quả sản xuất.
Chia sẻ của Thầy Lê Sài Gòn không chỉ cung cấp thông tin bổ ích mà còn là động lực để các doanh nghiệp nhỏ và HTX nông sản dám bước ra thị trường quốc tế, khẳng định giá trị của nông sản Việt trên bản đồ thế giới.
