Sinh viên ngành xuất nhập khẩu cần chuẩn bị gì khi ra trường

MỤC LỤC

Kể từ thời điểm Đại hội VI của Đảng năm 1986, thực hiện chủ trương mở cửa nền kinh tế đất nước, đến nay, ngành công thương nói chung hay ngoại thương - xuất nhập khẩu nói riêng là một trong những lĩnh vực quan trọng nhất, đóng góp to lớn nhất trong sự phát triển của kinh tế Việt Nam.

Đồng thời, ngành này cũng đã mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp cho lực lượng lao động nước ta. Số lượng sinh viên trong lĩnh vực ngoại thương - xuất nhập khẩu cũng tăng lên đáng kể để đáp ứng nhu cầu tuyển dụng rộng khắp của doanh nghiệp.

Trình độ của sinh viên mới tốt nghiệp trong lĩnh hiện nay đã được cải thiện rất nhiều so với trước đây do những tiến bộ trong khâu đào tạo tại các trường đại học, cao đẳng và trung cấp chuyên nghiệp. Tuy nhiên, để chuẩn bị hành trang tốt nhất, sẵn sàng làm việc ngay, giảm thiểu chi phí và thời gian đào tạo lại tại doanh nghiệp, sinh viên cần chuẩn bị thật tốt các yếu tố sau đây:

1. Những kỹ năng cứng

Như đã phân tích trong bài viết Cơ hồi nghề nghiệp trong ngành xuất nhập khẩu, SIMEX đã giúp các bạn hiểu rõ các vị trí công việc trong ngành này. Để làm việc trong lĩnh vực ngoại thương xuất nhập khẩu, sinh viên cần chuẩn bị cho mình những nhóm kiến thức cơ bản sau đây:

- Vốn tiếng Anh thương mại (1);

- Kiến thức về sản phẩm, ngành hàng (2);

- Kiến thức về kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương (3);

1.1. Nhân viên kinh doanh hàng hóa xuất nhập khẩu.

Đối với vị trí này, tiêu chí (1) được ưu tiên trên hết trong các tiêu chí tuyển dụng của doanh nghiệp, vì nghề kinh doanh hàng hóa quốc tế đòi hỏi một kỹ năng giao tiếp ngoại ngữ thuần thục, thậm chí xuất sắc. Đồng thời, kỹ năng ngoại ngữ không thể được đào tạo trong thời gian ngắn, do vậy ưu tiên tuyển dụng của doanh nghiệp đối với nghề kinh doanh xuất nhập khẩu sẽ tập trung vào tiêu chí này trước hết.

Trong khi đó nhóm tiêu chí (2) và (3) là hai yếu tố có thể đào tạo được trong thời gian ngắn, và xếp sau tiêu chí (1). Hai tiêu chí (2) và (3) có thể hoán đổi vị trí quan trọng cho nhau tùy theo mỗi ngành hàng và yêu cầu công việc. Ví dụ, một số sản phẩm đòi hỏi nhân viên sales phải có kiến thức chuyên ngành kỹ thuật, lý học, hóa học... và phải được đào tạo bài bản mới hiểu được sản phẩm và có thể bán hàng được, khi đó, tiêu chí (2) sẽ được ưu tiên, tiêu chí (3) sẽ xếp là thứ yếu, và được doanh nghiệp đào tạo dần, đôi khi tiêu chí (2) lấn lướt cả tiêu chí (1)trong tuyển dụng. Ngược lại, một số sản phẩm đơn giản (như sản phẩm nông lâm ngư nghiệp...) không đòi hỏi nhân viên sales phải có kiến thức chuyên ngành về sản phẩm, khi đó tiêu chí (3) có thể sẽ được ưu tiên hơn tiêu chí (2). Do vậy, tùy yêu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp, sinh viên cần xây dựng đúng thế mạnh của mình khi ứng tuyển để đáp ứng đúng nhu cầu doanh nghiệp.

1.2. Đối với vị trí nhân viên theo dõi và triển khai đơn hàng xuất nhập khẩu

Với vị trí này, tiêu chí (2) sẽ là ưu tiên hàng đầu, kế đến là tiêu chí (1) hoặc tiêu chí (3) là tiêu chí ưu tiên kế tiếp. Vì công việc của nhân viên theo dõi và triển khai đơn hàng xuất nhập khẩu là hỗ trợ đắc lực cho nhân viên Sales, do đó phải am hiểu các khâu nghiệp vụ và kỹ thuật ngoại thương, đảm bảo phải thuần thục các khâu như hợp đồng ngoại thương, điều kiện thương mại, vận tải, theo dõi thanh toán, công nợ, giải quyết khiếu nại...

1.3. Đối với nhân viên khai báo hải quan (văn phòng và hiện trường) và thủ tục giấy tờ xuất nhập khẩu

Với vị trí này, cả 3 tiêu chí nêu trên đều không hoặc ít được xét đến. Trong khi đó kiến thức và kỹ năng thực hiện các nghiệp vụ liên quan đến khai bảo hải quan và thủ tục giấy tờ, khả năng làm việc với các cơ quan công quyền bên thứ ba như hải quan, cơ quan cấp C/O... lại là yếu tố quyết định (4). Ngoại ngữ, kiến thức sản phẩm và kỹ thuật nghiệp vụ kinh doanh hàng hóa ngoại thương chỉ là yếu tố thứ yếu.

1.4. Nhân viên kinh doanh cước vận tải quốc tế

Vị trí công việc này trước hết đòi hỏi nhóm kiến thức về hoạt động vận tải như một điều bắt buộc (5). Ngoại ngữ là yếu tố cần được chuẩn bị tốt nếu sinh viên muốn làm việc tại các Freight FWD hoặc Shipping Lines Agency nước ngoài tại Việt Nam.

2. Các kỹ năng mềm

Bên cạnh các kỹ năng cứng như vừa nêu, sinh viên cần chuẩn bị cho mình những kỹ năng mềm phù hợp vốn đã được cải thiện và đào tạo tốt từ các trường đại học hiện nay.

Trên đây là một vài phân tích của SIMEX về những hành trang cần thiết về mặt chuyên môn mà sinh viên vừa tốt nghiệp cần chuẩn bị cho mình để bắt nhịp thật tốt với các công việc tại doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Xuất nhập khẩu Sài Gòn - SIMEX là trung tâm hàng đầu Việt Nam hiện nay chuyên cung cấp các khóa đào tạo xuất nhập khẩu từ cấp độ tổng quan đến chuyên sâu trong ngành Ngoại thương, Kinh doanh quốc tế, Xuất nhập khẩu, Logistics, Purchasing, Merchandise, Đào tạo In-House...