Vấn đề thụ hưởng và chuyển giao quyền thụ hưởng tiền bảo hiểm bồi thường

Như đã biết, theo điều kiện bán hàng nhóm CIF, CIP thì người XK bắt buộc phải mua bảo hiểm cho lô hàng (các điều kiện bán hàng còn lại, ai muốn mua thì mua tuỳ lợi ích và rủi ro mà mình phải gánh chịu trên đoạn đường hàng hoá đi).

MỤC LỤC

Vấn đề ký hậu Đơn bảo hiểm

Người XK sẽ liên hệ với công ty bảo hiểm (do người XK chọn hoặc do người NK chỉ định) và thực hiện việc đóng phí bảo hiểm (theo mức phí mà công ty bảo hiểm đưa ra). Sau đó người XK cộng mức phí này vào giá hàng bán như là một loại chi phí xuất khẩu. Vậy, về bản chất, cuối cùng, người NK cũng chính là người trả tiền cho việc bảo hiểm này. Nên, bằng cách này hay cách khác, Đơn bảo hiểm, khi đến tay người NK, phải thể hiện được rằng nếu có tổn thất xảy ra, người NK phải là người được thụ hưởng số tiền bồi thường từ công ty bảo hiểm.

Trong thực tế, nếu điều kiện bán hàng là CIF/CIP, trong nghiệp vụ bảo hiểm, có các trường hợp sau đây xảy ra liên quan đến việc người NK trở thành người được bảo hiểm và thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra):

Trường hợp thứ 1:

Ở mục “The insured” – “Người được bảo hiểm” trên Đơn bảo hiểm sẽ ghi tên của người NK.

Trên tất cả nội dung còn lại trên Đơn bảo hiểm, không hề xuất hiện bất cứ thông tin nào của người XK. Đây là kiểu Đơn bảo hiểm thường được dùng nhất trong giao dịch mua bán hai bên. Người XK không cần ký hậu vào mặt sau của Đơn bảo hiểm, người NK cũng hiển nhiên là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra).

Trường hợp thứ 2:

Ở mục “The insured” – “Người được bảo hiểm” trên Đơn bảo hiểm sẽ ghi tên của người XK.

Trên tất cả nội dung còn lại trên Đơn bảo hiểm, không hề xuất hiện bất cứ thông tin nào của người NK.

Sau khi người XK nhận được Đơn bảo hiểm này từ công ty bảo hiểm, trước khi gửi cho người NK theo bộ chứng từ lô hàng, người XK phải lật mặt sau của Đơn bảo hiểm để ký tên, đóng dấu (ký hậu). {Nếu người bán không ký hậu, thì người NK/hoặc bất kỳ bên nào khác, đều không thể thụ hưởng tiền hồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra), và chỉ có người XK mới thụ hưởng được mà thôi.}

Việc ký hậu có thể được thực hiện theo 03 kiểu (ký hậu để trống, ký hậu theo lệnh và ký hậu đích danh) và 02 cách (ký hậu miễn truy đòi và ký hậu có truy đòi) tương tự như người viết đã trình bày trước đây ở phần vận đơn hay hối phiếu.

Nếu người XK ký hậu để trống, chỉ cần người XK gửi Đơn bảo hiểm này cho người NK, Người NK sẽ trở thành người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra). Người NK có thể tiếp tục việc ký hậu để chuyển nhượng Đơn bảo hiểm này theo các hợp đồng buôn bán sau đó.

Nếu người XK ký hậu đích danh (đích danh người NK), thì chỉ có người NK mới là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra). Người NK không thể tiếp tục việc ký hậu để chuyển nhượng Đơn bảo hiểm này theo các hợp đồng buôn bán sau đó.

Nếu người XK ký hậu theo lệnh (thường là theo lệnh của người NK) thì người NK có quyền quyết định ai là người thụ hưởng tiền bồi thường thiệt hại (nếu có tổn thất xảy ra).

Người XK thông thường muốn kiểu Đơn bảo hiểm: ghi tên người được bảo hiểm là [tên của của XK] và sau đó người XK sẽ ký hậu để trống. Vì, trong trường hợp xấu nhất, nếu người NK không thanh toán hoặc không lấy hàng, thì người XK khi bán lại lô hàng này cho người khác sẽ rất dễ dàng, thông tin trên Đơn bảo hiểm sẽ không bị vướng mắc (vì ký hậu để trống là người nào cầm được Đơn Bảo hiểm là người đó được thụ hưởng tiền bồi thường).

Thông thường là ký hậu để trống!

Bài viết độc quyền của tác giả: Ths. Lê Sài Gòn - Giám đốc Trung tâm Đào tạo và Tư vấn Xuất Nhập khẩu Sài Gòn - SIMEX

Xuất nhập khẩu Sài Gòn - SIMEX là trung tâm hàng đầu Việt Nam hiện nay chuyên cung cấp các khóa đào tạo xuất nhập khẩu từ cấp độ tổng quan đến chuyên sâu trong ngành Ngoại thương, Kinh doanh quốc tế, Xuất nhập khẩu, Logistics, Purchasing, Merchandise, Đào tạo In-House... Bao gồm: